تهران، پایتخت پرهیاهوی ایران، در بردارندهٔ ۲۲ منطقهٔ شهری است که هریک ساختار، هویت و جذابیت‌های خاص خود را دارند. در این میان، منطقهٔ ۷ به‌دلیل جایگاه جغرافیایی و پیشینهٔ شهری، از دیرباز کانون توجه بسیاری از ساکنان و مسافران پایتخت بوده است. اما آنچه جذابیت این منطقه را دوچندان می‌کند، عبور یکی از مهم‌ترین و طولانی‌ترین شریان‌های پایتخت – یعنی خیابان شریعتی – از بخش‌هایی از آن است. شریعتی یکی از قدیمی‌ترین خیابان‌های تهران محسوب می‌شود که در طول تاریخ مدرن شهر، شاهد رویدادها و تحولاتی چندبُعدی بوده است. این خیابان از شمال تا جنوب تهران امتداد یافته و منطقهٔ ۷ را نیز به‌عنوان یکی از گذرگاه‌های مهم خود دربرمی‌گیرد. در نوشتار پیش رو، به شکلی جامع به معرفی منطقهٔ ۷ و نقش خیابان شریعتی در آن می‌پردازیم؛ از تاریخچهٔ شکل‌گیری تا بافت مسکونی و تجاری، از جاذبه‌های فرهنگی تا چالش‌های شهری. هدف آن است که تصویری دقیق و همه‌جانبه از این محدودهٔ پایتخت در ذهن مخاطب شکل بگیرد.
۱. مختصری دربارهٔ منطقهٔ ۷ تهران
۱.۱. جایگاه جغرافیایی
منطقهٔ ۷ تهران در بخش شمال شرقی و مرکزی شهر واقع شده و با مناطقی همچون ۳، ۴، ۸، ۱۳، ۱۲ و ۶ هم‌مرز است. این منطقه به لحاظ ساختار شهری، هم بافت قدیمی دارد و هم بخش‌های نوساز و مدرن را در دل خود جای داده است. به‌عبارتی، در برخی محله‌های منطقهٔ ۷ می‌توان کوچه‌های باریک با خانه‌های قدیمی را مشاهده کرد و تنها چند خیابان آن‌سوتر، برج‌های بلندمرتبه و پروژه‌های جدید عمرانی به چشم می‌خورند.
۱.۲. تقسیمات داخلی
منطقهٔ ۷ شامل محله‌هایی همچون عباس‌آباد، بهار، سهروردی، شهید قندی، نیلوفر، نظام‌آباد (جنوبی‌ترین بخش آن)، امجدیه (ورزشگاه شهید شیرودی)، عشرت‌آباد و چندین محلهٔ دیگر می‌شود. برخی از این محله‌ها ریشه در ساختار شهری پهلوی دارند و بعضی دیگر محصول توسعه‌های دهه‌های اخیراند. تنوع بافت محله‌ای باعث شده منطقهٔ ۷ ترکیبی از اصالت تاریخی و پویایی مدرن را عرضه کند.
۱.۳. پیشینهٔ شهری
در دوره‌های قاجار و پهلوی اول، زمین‌های شمال شرقی تهران عمدتاً باغی و کشاورزی بودند. اما با شکل‌گیری خیابان‌های مدرن و احداث زیرساخت‌های شهری در دورهٔ پهلوی دوم، بسیاری از این زمین‌ها قطعه‌بندی و به محله‌های مسکونی تبدیل شدند. حضور نهادهای مهم آموزشی و اداری – از جمله برخی وزارتخانه‌ها، مدارس شناخته‌شده و بیمارستان‌ها – هم‌زمان با مهاجرت گسترده‌ای که پس از دههٔ ۱۳۴۰ رخ داد، این محدوده را به یکی از قطب‌های پررونق مسکونی و اداری تهران بدل کرد.
۲. خیابان شریعتی؛ از دروازه‌های قدیم تا مدرنیته
۲.۱. تاریخچهٔ خیابان شریعتی
خیابان شریعتی، که پیش‌تر با نام «خیابان پهلوی» و بعد «خیابان کوروش کبیر» شناخته می‌شد، یکی از طولانی‌ترین خیابان‌های تهران است که از حوالی میدان قدس (تجریش) در شمال شهر آغاز می‌شود و تا نزدیکی میدان شهدای کنونی در مرکز تهران امتداد دارد. این خیابان در طول مسیر خود از مناطق مختلفی عبور می‌کند و تغییرات اقلیمی، کالبدی و فرهنگی متعددی را در دل پایتخت به نمایش می‌گذارد. بخش قابل‌توجهی از این خیابان، منطقهٔ ۷ را نیز تحت پوشش قرار می‌دهد.
۲.۲. تحولات نام‌گذاری
پس از انقلاب ۱۳۵۷، به احترام دکتر علی شریعتی، این خیابان از کوروش کبیر به شریعتی تغییر نام یافت. همچنان در میان ساکنان قدیمی تهران، ممکن است نام‌های قدیمی‌تر – مانند «جادهٔ قدیم شمیران» – در خاطراتشان مانده باشد، اما نام رسمی و کنونی همان خیابان شریعتی است که با بناهای نمادینی همچون حسینیهٔ ارشاد و بیمارستان ایرانمهر شناخته می‌شود.
۲.۳. جایگاه شریعتی در منطقهٔ ۷
در محدودهٔ منطقهٔ ۷، خیابان شریعتی عمدتاً از حوالی تقاطع با بزرگراه همت (تقاطع قلهک) تا بخش‌های پایین‌تر (تقاطع پل سیدخندان و پس از آن) ادامه می‌یابد. این بخش از خیابان شریعتی نه‌تنها نقش شریانی مهمی در تردد شهروندان دارد، بلکه به‌دلیل تمرکز ادارات دولتی و خصوصی، مراکز درمانی، کافه‌ها و رستوران‌ها، مجتمع‌های تجاری و ساختمان‌های مسکونی لوکس، یک محور ترکیبی با کاربری‌های چندگانه به‌شمار می‌رود.
۳. مروری بر محله‌ها و نقاط کلیدی مشترک بین شریعتی و منطقهٔ ۷
۳.۱. محلهٔ قصر و عباس‌آباد
در شمال غرب منطقهٔ ۷، محدودهٔ عباس‌آباد با داشتن پارک‌ها و فضاهای سبز مهم (نظیر پارک طالقانی و پارک آب‌وآتش) شناخته می‌شود. هرچند بخش اصلی این بوستان‌ها در منطقهٔ ۳ قرار گرفته، اما بخش‌هایی از آن‌ها نیز در حاشیهٔ شرقی منطقهٔ ۷ هستند. همچنین محلهٔ قصر به‌خاطر زندان قصر سابق و باغ‌موزهٔ قصر امروزی اهمیت دارد. این محدوده از خیابان شریعتی کمی فاصله دارد، اما تردد از طریق تقاطع‌های شریعتی-مطهری یا شریعتی-رسالت به آن تسهیل می‌شود.
۳.۲. تقاطع پل سیدخندان
یکی از مهم‌ترین نقاط مشترک بین خیابان شریعتی و منطقهٔ ۷، پل سیدخندان است که در واقع تقاطع بزرگراه رسالت با خیابان شریعتی به‌شمار می‌رود. این پل در طول روزهای عادی، ترافیک سنگینی را تجربه می‌کند و بسیاری از شهروندانی که از شمال شرق به سمت مرکز شهر تردد می‌کنند، باید از زیر این پل عبور کنند. نزدیکی به مناطق تجاری، شرکت‌های آی‌تی، و ادارات خصوصی که اطراف این تقاطع شکل گرفته، سبب شده سیدخندان بدل به یکی از مهم‌ترین مفاصل ارتباطی منطقه شود.
۳.۳. حسینیهٔ ارشاد
در منطقهٔ قلهک و محدودهٔ شمالی شریعتی (البته بیشتر نزدیک مرز منطقهٔ ۳)، بنای حسینیهٔ ارشاد واقع شده که از دورهٔ پهلوی دوم تاکنون، کانون فعالیت‌های مذهبی و فرهنگی مهم بوده است. سخنرانی‌های دکتر علی شریعتی در دههٔ ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ در همین مکان برگزار می‌شد. هرچند این حسینیه دقیقاً در منطقهٔ ۳ قرار دارد، اما تأثیر فرهنگی و اجتماعی‌اش بر کل محور شریعتی و به‌تبع بر بخش‌هایی از منطقهٔ ۷ نیز مشهود است.
۳.۴. محلهٔ پلیس و خواجه نصیر
در قسمت‌هایی از خیابان شریعتی که با خیابان شهید بهشتی و خواجه نصیر طوسی تلاقی دارد، وارد محدودهٔ محلهٔ پلیس در منطقهٔ ۷ می‌شویم. نام «محلهٔ پلیس» به‌دلیل استقرار قدیمی ادارهٔ پلیس در این بخش مطرح شده است. امروزه ساختمان‌های اداری متعدد، مجتمع‌های مسکونی و فروشگاه‌های متنوع، این محله را به بخشی پررفت‌وآمد از شریعتی تبدیل کرده‌اند.
۴. بافت کالبدی و گونه‌های کاربری
۴.1. کاربری‌های مسکونی
بخش عمده‌ای از محدودهٔ منطقهٔ ۷ و خیابان شریعتی را ساختمان‌های مسکونی تشکیل می‌دهد. در برخی کوچه‌های منتهی به شریعتی، هنوز خانه‌های قدیمی دو یا سه‌طبقه با معماری دهه‌های ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ به چشم می‌خورد، درحالی‌که در جوار آن‌ها برج‌های مدرنی ساخته شده‌اند که نشان از رشد فزایندهٔ قیمت زمین و تمایل سرمایه‌گذاران به بلندمرتبه‌سازی دارد. محله‌هایی مثل داودیه، قلهک و سهروردی شمالی در نزدیکی شریعتی، نمونه‌های روشنی از این تضاد را نشان می‌دهند.
۴.۲. کاربری‌های تجاری و اداری
حضور گستردهٔ مراکز تجاری و اداری، یکی از ویژگی‌های مهم خیابان شریعتی است. کلینیک‌های تخصصی پزشکی، دفاتر شرکت‌های خصوصی و فروشگاه‌های معتبر در حوزه‌های مختلف (پوشاک، لوازم خانگی، تجهیزات الکترونیک و…) در امتداد شریعتی به چشم می‌خورند. وجود بانک‌ها، دفاتر بیمه و مؤسسات مالی نیز به رونق اقتصادی این محور افزوده و با ایجاد ترافیک انسانی، شکل محله‌های اطراف را نیز تحت تأثیر قرار داده است.
۴.۳. کاربری‌های فرهنگی و آموزشی
منطقهٔ ۷ از گذشته میزبان تعداد زیادی مدرسه (دبستان، دبیرستان) و حتی مراکز آموزش عالی بوده است. دسترسی نسبتاً آسان به خیابان شریعتی و شبکهٔ بزرگراهی سبب شده بسیاری از دانشجویان و کادر آموزشی تمایل داشته باشند در نزدیکی این محدوده ساکن شوند. افزون بر این، وجود فرهنگسراها و کتابخانه‌های محلی در برخی نقاط، به جنبهٔ فرهنگی منطقهٔ ۷ هویت متمایزی بخشیده است.
۴.۴. فضاهای درمانی و بهداشتی
در امتداد خیابان شریعتی، بیمارستان‌ها و درمانگاه‌های گوناگونی قرار دارند که اهالی مناطق شمال شرقی و مرکزی شهر را پوشش می‌دهند. از جمله می‌توان به بیمارستان ایرانمهر (در محدودهٔ قیطریه-شریعتی، نزدیک منطقهٔ ۳) و چند کلینیک تخصصی در حوالی سیدخندان اشاره کرد. همچنین برخی از مهم‌ترین آزمایشگاه‌ها و مراکز تشخیصی تهران در همین مسیر شکل گرفته‌اند.
۵. تحولات جمعیتی و اقتصادی
۵.۱. رشد قیمت زمین و مسکن
در دهه‌های اخیر، به‌ویژه از اواخر دههٔ ۱۳۷۰ تا کنون، قیمت زمین و مسکن در منطقهٔ ۷ و اطراف شریعتی جهش قابل‌توجهی داشته است. ترکیب یک خیابان پرتردد و تجاری با نزدیکی به مرکز شهر، برای بسیاری از شهروندان و سرمایه‌گذاران جذاب بوده و همین مسئله سبب شده پروژه‌های نوسازی و ساخت برج‌ها رونق پیدا کند. این رشد قیمت، حتی قشرهای قدیمی و میان‌درآمد محله‌ها را نیز تحت فشار قرار داده و گاه به جابه‌جایی جمعیتی منجر شده است.
۵.۲. تنوع قومیتی و مهاجرپذیری
منطقهٔ ۷، نظیر بسیاری از مناطق مرکزی تهران، میزبان مهاجران داخلی از استان‌های مختلف است. خیابان شریعتی و محله‌های پیرامون آن نیز از این قاعده مستثنا نیستند. دانشجویان شهرستانی، کارمندان اداری و حتی کارگران مهاجر در حواشی بزرگراه‌ها و کوچه‌های فرعی ساکن‌اند. تنوع قومیتی این منطقه باعث شده برخی واحدهای تجاری خاص با غذاهای محلی یا کالاهای بومی در حاشیهٔ شریعتی شکل بگیرد و به‌نوعی فرهنگ چندگانه شهری را تقویت کند.
۵.۳. رشد مشاغل خدماتی
با تکمیل پروژه‌های ساختمانی و افزایش تقاضا برای خدمات، بسیاری از شرکت‌های خدماتی و استارت‌آپ‌های نوپا نیز در محور شریعتی یا ساختمان‌های اداری منطقهٔ ۷ مستقر شده‌اند. این امر نه‌تنها به اشتغال‌زایی منجر شده، بلکه حجم ترافیک روزانه را نیز بیشتر کرده است. به‌ویژه در ساعات اوج صبح و عصر، تردد اتومبیل‌ها و حضور مراجعان این شرکت‌ها خیابان شریعتی و اطرافش را به یکی از پرترافیک‌ترین نقاط تهران بدل می‌کند.
۶. زیرساخت‌های حمل‌ونقل و ترافیک
۶.۱. مترو و اتوبوس‌های تندرو (BRT)
اگرچه خط ۱ متروی تهران (ایستگاه قلهک یا ایستگاه شهید صدر) در مجاورت شمال منطقهٔ ۷ قرار گرفته، اما بخش مرکزی و جنوبی این منطقه و خیابان شریعتی دسترسی مستقیم به خط مترو ندارند. خط ۳ مترو نیز در حواشی اتوبان صیاد شیرازی عبور می‌کند. این کمبود تا حدی با اتوبوس‌های عادی یا تاکسی‌های خطی جبران می‌شود، اما به‌هرحال نیاز جدی به گسترش مترو یا BRT در امتداد شریعتی احساس می‌شود.
۶.۲. بزرگراه‌ها و شریان‌های اصلی
منطقهٔ ۷ از طریق بزرگراه رسالت (پل سیدخندان)، بزرگراه شهید همت (تقاطع با شریعتی در شمال منطقه) و بزرگراه صیاد شیرازی به شبکهٔ بزرگراهی تهران متصل است. این امر رفت‌وآمد بین مناطق شرقی، شمالی و مرکزی شهر را آسان‌تر کرده و در عین حال، ترافیک عبوری زیادی را نیز وارد کوچه‌ها و خیابان‌های محلی منطقهٔ ۷ نموده است.
۶.۳. چالش پارکینگ و معابر باریک
یکی از مشکلات اساسی برای ساکنان و کسبهٔ خیابان شریعتی و اطراف آن، کمبود پارکینگ‌های عمومی است. بسیاری از ساختمان‌ها در دورهٔ پیشین بدون در نظر گرفتن پارکینگ کافی ساخته شده‌اند و اکنون در ساعات شلوغ، رانندگان ناچارند در حاشیهٔ خیابان یا کوچه‌های فرعی به‌سختی پارک کنند. این مسئله در کنار باریک‌بودن برخی معابر قدیمی، عاملی برای افزایش ترافیک و نارضایتی شهروندان شده است.
۷. مراکز تفریحی، فرهنگی و ورزشی
۷.۱. بوستان‌ها و پارک‌های محلی
در مقایسه با مناطق شمالی‌تر (مثل ۱ و ۳)، منطقهٔ ۷ فضای سبز گسترده‌ای ندارد؛ اما چند بوستان محلی کوچک نظیر بوستان نیلوفر یا بوستان‌های محله‌ای در اطراف سهروردی، اندکی از سرانهٔ سبز منطقه را تأمین می‌کنند. البته شهروندان برای دسترسی به پارک‌های بزرگ‌تر می‌توانند از معابر منتهی به عباس‌آباد استفاده کنند و به پارک‌هایی چون طالقانی یا آب‌وآتش دسترسی یابند.
۷.۲. اماکن ورزشی
مجموعهٔ ورزشی شهید شیرودی (امجدیه قدیم) با آن زمین چمن معروف، یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین اماکن ورزشی نزدیک منطقهٔ ۷ محسوب می‌شود. هرچند بخش عمده‌ای از این مجموعه در منطقهٔ ۶ واقع شده، اما شهروندان منطقهٔ ۷ نیز به‌راحتی می‌توانند از امکانات آن بهره برند. همچنین سالن‌های ورزشی خصوصی متعددی در امتداد خیابان شریعتی فعال‌اند که در رشته‌هایی چون بدنسازی، ایروبیک، یوگا و… خدمات ارائه می‌دهند.
۷.۳. فضاهای فرهنگی و نگارخانه‌ها
با گسترش فرهنگ کافه‌نشینی و رونق هنرهای تجسمی در دهه‌های اخیر، تعدادی نگارخانهٔ خصوصی و دولتی در حوالی شریعتی (به‌ویژه در نزدیکی خیابان‌های فرعی مثل میرداماد یا خواجه‌نصیر) شکل گرفته است. به این ترتیب، علاقه‌مندان به هنر می‌توانند بدون نیاز به طی مسافت طولانی به‌سمت مرکز شهر، در همین محدودهٔ منطقهٔ ۷ از نمایشگاه‌های هنری و رویدادهای فرهنگی بازدید کنند.
۸. سبک زندگی و جامعهٔ محلی
۸.۱. لایه‌های اجتماعی متفاوت
منطقهٔ ۷ میزبان خانواده‌هایی با سطح اقتصادی متوسط و بالاتر است. در محله‌هایی نظیر قلهک و داودیه که به شریعتی نزدیک‌اند، تراکم ساختمان‌های لوکس و آپارتمان‌های مدرن بالاست. اما در محله‌هایی مانند عشرت‌آباد یا بخش‌هایی از نظام‌آباد، سبک زندگی عامه‌پسندتر و با درآمد پایین‌تر مشاهده می‌شود. این تضاد طبقاتی گاه در فروشگاه‌ها، کافه‌ها و حتی مدارس منطقه نمود پیدا می‌کند.
۸.۲. رونق کافه‌نشینی و خدمات مدرن
خیابان شریعتی در سال‌های اخیر به یکی از محورهای مهم کافه‌نشینی تهران بدل شده است. کافه‌های متعددی با دکوراسیون مدرن یا هنری، منوهای خاص و برنامه‌های فرهنگی (کتاب‌خوانی، موسیقی زنده) در این خیابان شکل گرفته‌اند. این روند از سویی منجر به نشاط اجتماعی شده و از سوی دیگر، ترافیک و پارک حاشیه‌ای را افزایش داده است.
۸.۳. حس هویت محلی
به‌رغم شلوغی و تغییرات سریع شهری، بسیاری از اهالی قدیمی منطقهٔ ۷ تلاش می‌کنند هویت محله‌ای خود را حفظ کنند. برگزاری آیین‌های سنتی در ایام محرم، ماه رمضان یا عید نوروز در برخی حسینیه‌ها و پایگاه‌های محلی، نمونه‌ای از تلاش برای زنده نگه‌داشتن روحیهٔ هم‌سایگی است. محله‌هایی مانند نظام‌آباد سابقهٔ مراسم مذهبی و هیئت‌های قدیمی دارند که سالیان طولانی به فعالیت خود ادامه داده‌اند.
۹. چالش‌ها و مشکلات شهری
۹.۱. ترافیک سنگین
یکی از معضلات جدی در خیابان شریعتی و محدودهٔ منطقهٔ ۷، ترافیک روزانه است که به‌خصوص در ساعات اوج صبحگاهی (۷ تا ۹) و عصرگاهی (۴ تا ۸) به اوج می‌رسد. خیابان شریعتی به‌مثابه ستون فقرات منطقه و اتصال شمال به مرکز شهر، بار سنگینی از تردد خودروها را تحمل می‌کند. وجود کسب‌وکارهای فراوان در دو سمت خیابان نیز مانع از روانی عبور و مرور می‌شود.
۹.۲. کمبود پارکینگ عمومی
در بخش‌هایی از شریعتی، تعداد محدودی پارکینگ طبقاتی احداث شده که پاسخ‌گوی حجم مراجعات نیست. رانندگان ناچارند اتومبیل خود را در حاشیهٔ کوچه‌های فرعی یا حتی روی پیاده‌روها بگذارند و این امر مشکلاتی نظیر بسته‌شدن مسیر عابران پیاده، آسیب به آسفالت و گلایهٔ ساکنان محلی را به همراه دارد.
۹.۳. فرسودگی بافت قدیمی
هرچند شریعتی و منطقهٔ ۷ با موج نوسازی مواجه‌اند، اما هنوز محله‌هایی مانند عشرت‌آباد و بخش‌های جنوبی نظام‌آباد بافت فرسوده و کوچه‌های باریک دارند. این فرسودگی در برابر بلایای طبیعی (مثل زلزله) ریسک بالایی را ایجاد می‌کند. طرح‌های بازآفرینی شهری با موانع حقوقی و اقتصادی روبه‌رو می‌شود؛ چراکه مالکان خانه‌های قدیمی توان یا رغبت چندانی برای مشارکت در پروژه‌های نوسازی ندارند.
۹.۴. آلودگی هوا و صوتی
به دلیل حجم تردد بالای وسایل نقلیه، خیابان شریعتی یکی از محورهای پرتردد و آلودهٔ تهران به‌شمار می‌آید. صدای بوق، موتور خودروها و اتوبوس‌ها، کیفیت زندگی ساکنان حاشیهٔ خیابان را تحت تأثیر قرار داده است. همچنین انتشار آلاینده‌ها، با وجود کاشت درختان و فضای سبز محدود، همچنان بالاست و نیازمند راهکارهای مدیریت ترافیک و ارتقای حمل‌ونقل عمومی است.
۱۰. چشم‌انداز آینده و راهکارهای بهبود
۱۰.۱. توسعهٔ حمل‌ونقل ریلی
یکی از راهکارهای کلیدی برای کاهش بار ترافیکی شریعتی، تقویت خطوط مترو یا احداث تراموا در این محور است. شهرداری تهران در سال‌های گذشته طرح‌هایی را برای ایجاد خطوط سبک ریلی (LRT) در خیابان‌های پرتردد مطرح کرده، اما هنوز به مرحلهٔ اجرا نرسیده است. اجرای چنین پروژه‌ای می‌تواند تردد روزانه را تسهیل کند و از آلودگی بکاهد.
۱۰.۲. ایجاد پارکینگ‌های طبقاتی و مدیریت هوشمند ترافیک
در کنار توسعهٔ حمل‌ونقل عمومی، ساخت پارکینگ‌های بزرگ و هوشمند در نزدیکی تقاطع‌های مهم (مانند سیدخندان یا خواجه نصیر) می‌تواند از پارک حاشیه‌ای بی‌رویه جلوگیری کند. همچنین بهره‌گیری از سامانه‌های هوشمند کنترل چراغ‌های راهنمایی (سیگنالینگ هوشمند) به توزیع متوازن حجم ترافیک در زمان واقعی کمک می‌کند.
۱۰.۳. بازآفرینی بافت فرسوده
ضروری است که دولت و شهرداری با تسهیل قوانین و ارائهٔ مشوق‌های مالی، مالکان خانه‌های قدیمی را به تخریب و نوسازی ترغیب کنند. طرح‌های تجمیع پلاک‌ها در کوچه‌های باریک می‌تواند علاوه بر مقاوم‌سازی سازه‌ها، فضای معابر و محله‌ها را بهبود بخشد. این روند باید با رعایت اصول معماری ایرانی و حفظ هویت محله‌ای همراه باشد تا بافت فرهنگی از میان نرود.
۱۰.۴. ایجاد رینگ‌های پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری
با توجه به اینکه منطقهٔ ۷ در بخش‌های مرکزی و نسبی شمالی شهر قرار گرفته، طرح‌ریزی برای مسیرهای پیاده‌روی یا دوچرخه‌سواری در خیابان‌های فرعی منتهی به شریعتی می‌تواند به افزایش تحرک شهروندان و کاهش استفاده از خودرو کمک کند. البته اجرای چنین طرحی نیازمند بازسازی پیاده‌روها، نصب چراغ‌های مخصوص، ایستگاه‌های دوچرخه و فرهنگ‌سازی گسترده است.
جمع‌بندی
منطقهٔ ۷ تهران، با قرارگرفتن در بخش‌های شمالی-مرکزی پایتخت، فضایی جذاب را برای زندگی، کار و تفریح شهروندان فراهم آورده است. این منطقه از دیرباز به‌دلیل دسترسی مناسب، تراکم بالای ادارات، بیمارستان‌ها و مدارس، یکی از مقاصد اصلی مهاجران و فعالان اقتصادی بوده است. در این میان، خیابان شریعتی به‌عنوان یکی از کهن‌ترین و مهم‌ترین شریان‌های شهری، نقشی محوری در پیوند شمال به مرکز تهران و عبور از بطن منطقهٔ ۷ ایفا می‌کند. امتداد بلند خیابان شریعتی، تلاقی با بزرگراه‌های رسالت و همت، نزدیکی به محله‌های فرهنگی و تاریخی چون قلهک و عباس‌آباد، همگی این محور را به یکی از پرجنب‌وجوش‌ترین معابر پایتخت بدل کرده‌اند.
همچنان که منطقهٔ ۷ و شریعتی با چالش‌های متعددی از جمله ترافیک شدید، کمبود پارکینگ، فرسودگی بافت قدیمی و آلودگی هوا مواجه‌اند، اما وجود فرصت‌های سرمایه‌گذاری و خدمات رفاهی گوناگون (شامل مراکز اداری، تجاری، درمانی و تفریحی) جذابیت آن‌ها را کاهش نداده است. به‌ویژه برای افرادی که خواهان زندگی در نزدیکی مرکز شهر، با دسترسی نسبتاً آسان به زیرساخت‌های رفاهی و آموزشی هستند، این محدوده یکی از انتخاب‌های نخست به‌شمار می‌رود. آیندهٔ منطقهٔ ۷ و خیابان شریعتی، در گرو تصمیمات کلان مدیریت شهری است: توسعهٔ حمل‌ونقل ریلی، هوشمندسازی ترافیک، ایجاد پارکینگ‌های طبقاتی و توجه به بافت فرهنگی و اجتماعی محله‌ها، همه عواملی خواهند بود که می‌توانند این بخش از پایتخت را به نمونه‌ای موفق از یک بافت شهری پویای ایرانی بدل سازند.
در نهایت، اهمیت منطقهٔ ۷ و خیابان شریعتی را می‌توان در سه کلمه خلاصه کرد: ارتباط، تنوع و هویت. ارتباط، چراکه نقش کلیدی در جابه‌جایی شهری دارد؛ تنوع، به‌دلیل حضور اقشار و قومیت‌های گوناگون و کاربری‌های مختلف در این پهنه؛ و هویت، زیرا حفظ اصالت محله‌ها و یادگارهای تاریخی-فرهنگی می‌تواند روح زندگی را در دل توسعهٔ مدرن تهران زنده نگه دارد. برای هر شهروند تهرانی یا مسافر علاقمند به شناخت پایتخت، قدم‌زدن در کوچه‌های منشعب از شریعتی و گپ‌وگفت با ساکنان قدیمی منطقهٔ ۷، دریچه‌ای جذاب به روی تهرانِ دیروز و امروز خواهد گشود.
